Khác với sự bình yên vào ban ngày miền biên ải về đêm nhộn nhịp tấp nập những ngựa, người, xe. Những kiện hàng lặc lè đi qua lối mòn. Những người cửu vạn đến từ những vùng miền khác nhau, đủ thành phần trong xã hội, từ những người văn hóa thấp đến những anh cử nhân, công chức, viên chức muốn kiếm thêm thu nhập. Nhiệm, Thắng là những người có học bị xã hội đưa đẩy đã đi về biên giới làm cửu vạn, gò lưng, nằm sương để kiếm những đồng tiền thẫm đẫm mồ hôi nước mắt. Họ bị đối xử không công bằng nhưng luôn giữ trong mình lạc quan. Họ muốn trải nghiệm bản thân, kiếm những đồng tiền thấm nước mắt. Qua bao thăng trầm cuối cùng họ cũng tìm được con đường đi riêng của mình… Tập truyện ngắn đề cập đến nhiều vấn đề của xã hội. Đó là nhóm chống tệ nạn xã hội. Nhóm phản ánh về thân phận người miền núi trước các hủ tục truyền đời. Nhóm về các thanh niên trí thức người miền núi thoát ly gia đình đi làm việc trong các cơ quan nhà nước. Các nhân vật trong tập sách cũng đa dạng, phong phú. Điều này chứng tỏ Nông Quốc Lập hóa thân mạnh mẽ vào nhiều số phận, nhiều cảnh ngộ con người, để từ đó sáng tạo nên những nhân vật nhiều dáng vẻ khác nhau có những số phận khác nhau.